Endometriumkanker (baarmoederkanker)

Het endometrium is het slijmvlies dat de binnenwand van de baarmoeder bekleedt.

Endometriumkanker treft vooral vrouwen na de menopauze, met een gemiddelde leeftijd bij diagnose van 65 jaar.

Het meest voorkomende type is endometrioïde adenocarcinoom, maar er bestaan ook andere histopathologische types, zoals sereuze kankers, clear cell-kankers en carcinosarcomen, die agressiever van aard zijn.

De klassieke risicofactoren zijn hoge bloeddruk, obesitas en diabetes.

Endometriumkanker begrijpen

Het Lynch-syndroom is een erfelijke aandoening die het risico op bepaalde kankers verhoogt, met name endometriumkanker en sommige gastro-intestinale kankers.

Endometriumkanker is bij 5–10% van de patiënten gerelateerd aan een erfelijke aanleg.

Een oncogenetisch consult wordt aangeboden op basis van de persoonlijke en familiale voorgeschiedenis van de patiënt, evenals de histopathologische en moleculaire kenmerken van de ziekte.

Het belangrijkste symptoom dat kan wijzen op een endometriumtumor is het opnieuw optreden van vaginale bloedingen na de menopauze.

Vóór de menopauze kunnen afwijkende bloedingen buiten de menstruatie of hevigere bloedingen zeldzaam wijzen op de ziekte.

Er bestaat geen georganiseerd screeningsprogramma voor endometriumkanker, maar regelmatige gynaecologische opvolging en onderzoek bij de eerste symptomen maken vaak een vroege diagnose mogelijk.

Naast een gynaecologische echografie wordt een hysteroscopie uitgevoerd. Een kleine camera wordt via de vagina ingebracht en het verdachte gebied wordt gebiopteerd.

Afhankelijk van het type tumor kunnen andere onderzoeken worden voorgeschreven om de uitgebreidheid van de ziekte te beoordelen: een MRI van het bekken en soms een PET-scan.

Geavanceerde moleculaire tests, zogenaamde next-generation sequencing (NGS), worden op de biopsie uitgevoerd om de diagnose te verfijnen, risicosubgroepen beter te classificeren en de behandelingen te personaliseren.

De belangrijkste behandeling van endometriumkanker is chirurgische verwijdering van de baarmoeder (hysterectomie). De schildwachtlymfeklieren (de eerste lymfeknoopstations) worden in de meeste gevallen ook verwijderd. Minimale invasieve chirurgische technieken vermijden het openen van de buikwand, waardoor er minder pijn is en het herstel sneller verloopt na de ingreep.

Afhankelijk van verschillende prognostische factoren kan een adjuvante behandeling na de operatie nodig zijn om het risico op terugkeer te verminderen. Pelvisgerichte radiotherapie en/of brachytherapie (inwendige bestraling) kan worden voorgeschreven, soms in combinatie met chemotherapie, afhankelijk van het histologische subtype en de risicofactoren.

Als endometriumkanker zich door het lichaam heeft verspreid (metastasen), zijn er verschillende behandelingen mogelijk: chemotherapie, immunotherapie, gerichte therapie en hormoontherapie.